Cruyff Foundation Ambassadeur Sarina Wiegman vertelt in een exclusief interview voor Total Football van Sky Sports hoe Johan een inspiratie vormde in haar succesvolle carrière als voetbalster en coach in het vrouwenvoetbal.
De Cruyff Foundation en Johan Cruyff Institute organiseerden op 21 september j.l. de eerste Cruyff Legacy Summit, een groots evenement om eer te bewijzen aan de persoon Johan en zijn sociale gedachtegoed, in het jaar waarin hij 75 jaar zou zijn geworden.
Sarina Wiegman was één van de hoofdgasten. De tweevoudig Europees kampioen vrouwenvoetbal en ambassadeur van de Cruyff Foundation sprak over leiderschap en de grote invloed van Johan op haar voetbalcarrière, in een exclusief interview voor het programma ‘Total Football’ op Sky Sports, één van de officiële partners van de Cruyff Legacy Summit.
Sarina, als speelster en later als één van de meest succesvolle coaches in het vrouwenvoetbal, herkent in haar speelstijl de principes die ze leerde van Johan en andere Nederlandse coaches, hét kenmerk van het Nederlandse voetbal dat inzet op dynamiek en balbezit. En ze hoopt dat de nieuwe generaties zullen profiteren van de goede tijd waarin het vrouwenvoetbal verkeert om meer en betere ontwikkelingskansen te pakken.
Herinner je jouw eerste ontmoeting met Johan nog?
Ja, ik ontmoette hem toen ik 13 jaar was en hij een programma deed dat Cruijff & Co. heette, waarin teams werden uitgenodigd voor een training met hem en die later op televisie werden uitgezonden. Het was in de tijd dat er voor het eerst een damesteam was. Daarvoor bestond dat niet. Daar is het allemaal begonnen. Hij nodigde ons uit voor een sessie en ik kreeg de kans om met hem te trainen. Ik zal dat nooit vergeten.
In hoeverre kun je zeggen dat zijn filosofie en uitgangspunten jouw kijk op voetbal hebben bepaald?
Ik denk dat als we over ‘total football’ praten, we het natuurlijk over hem hebben. Ik denk dat het grotendeels komt door de Nederlandse methode en hoe we zijn opgegroeid binnen die Nederlandse filosofie. Ik ben er mee opgegroeid, dus het vormt een onderdeel van mij, niet alleen vanwege Johan Cruijff, maar ook door andere geweldige Nederlandse coaches. Dat heeft ons gevormd. Als je met je team speelde, of bij Oranje, dan had je coaches die zich ook ontwikkeld hebben vanuit diezelfde gedachte, die ook de mijne is. Bij het Nederlandse Totaalvoetbal gaat het om een heel dynamisch spel, heel creatief, het gaat om het veranderen van de posities van de spelers zodat je, ook al ben je verdediger, in de aanval kunt gaan, of een bijdrage kunt leveren aan de aanval, dat soort dingen. Kortom, het is een heel creatief spel.
“Als we het over Totaalvoetbal hebben, dan hebben we het natuurlijk over Johan maar ook over al die andere geweldige Nederlandse coaches met een dynamische en creatieve speelstijl”
Als Johan je wedstrijden voor Engeland op het EK 2022 gezien zou hebben, wat zou hem dan doen glimlachen? Waarmee zou hij zich geïdentificeerd hebben?
Ik denk met het team en hun band; de vreugde en energie waarmee we speelden. En ik hoop dat hij had kunnen zien dat we probeerden dat spel van bezit en dynamiek in de praktijk te brengen. Dat is echt wat ik hoop.
In welke mate moet je bij moeilijke wedstrijden de balans vinden tussen het toepassen van je speelstijl en het reageren op die van de tegenstander, vooral tegen moeilijke teams als Duitsland?
Ik denk dat het bij ons past dat we altijd eerst naar onszelf kijken. Hoe willen we spelen? Wat zijn onze uitgangspunten? Zo zijn we vorig jaar in september begonnen te werken en dat zullen we blijven doen. De fundamenten zijn er. We bouwen daarop voort. We willen blijven groeien op de fundamenten van het team en brengen die principes en alle elementen van het spel mee: balbezit, positie en overgangsmomenten. Van daaruit kijken we naar onze rivalen, wie we tegenover ons hebben en wat we van hen verwachten. Van daaruit vullen we de kleinere details in, waarbij we proberen te achterhalen wat hun sterke punten zijn, en wat mogelijk zwakke punten zijn, om die te benutten. Zo steken we het in, maar het is een balans. Uiteindelijk heeft ‘hoe we ons beste spel kunnen spelen’ altijd de overhand en passen we kleine tactische details toe om de zwakke punten van de tegenstander te verkennen en hun sterke punten te beperken.
“We hebben zoveel dingen geleerd. Ik denk dat we goede tegenstanders nodig hebben”
Mensen zeggen dat je meer leert van nederlagen dan van overwinningen. Dat moet een probleem voor je zijn, want je hebt als coach van Engeland niet verloren. Maar wat heb je geleerd in die 22 wedstrijden?
We hebben veel dingen geleerd. Ik denk dat we goede tegenstanders nodig hebben. We speelden om de Arnold Clark Cup, het EK en tegen de Verenigde Staten en daar hebben we veel van geleerd. Je moet niet alleen kijken naar het resultaat, maar ook naar hoe je speelt. In de Arnold Clark, zonder er dieper op in te gaan, hadden we zeer moeilijke wedstrijden waarvan we veel hebben geleerd. Tijdens de voorbereidingswedstrijden was de wedstrijd tegen Nederland ook erg lastig. Dat was een geweldig leerzaam moment voor ons, en we hebben er gebruik van gemaakt. En hoewel we die wedstrijd met een goed resultaat wonnen, waren er een paar lastige momenten die een goede les waren. We hebben veel geleerd.
Was het een keerpunt?
Ik denk dat het een belangrijk moment was, ja. En bij het EK hadden we ook moeilijke momenten, die we ook hebben overwonnen dankzij dat vertrouwen in onszelf en in ons spel, maar er waren veel leermomenten. Uiteindelijk is het heel leuk als je die wedstrijden wint.
Iets heel anders. Na het winnen van het EK kwamen jullie op voor de nieuwe generaties en vroegen jullie de minister-president meer kansen te creëren voor meisjes om te voetballen. Wat zegt dat over het karakter en de persoonlijkheid van je spelers?
Het zegt veel over het soort mensen dat ze zijn, hun geweldige persoonlijkheid en hun eenheid als team. Ze willen echt een verschil maken in de samenleving. En ze profiteerden van het momentum, ze brachten het direct na het toernooi ter sprake. Deze groep spelers, deze generatie, weet waar ze vandaan komen, ze weten dat de weg niet gemakkelijk is en waar we naartoe willen. Er is iets veranderd in het Verenigd Koninkrijk, misschien heb je het ook gemerkt. Maar dit is het moment om op dit onderwerp terug te komen, want als je bedenkt dat meisjes niet dezelfde toegang hebben tot sport of voetbal als jongens, dan is dat toch verrassend, nietwaar? Dat moeten we dus veranderen.
“Deze spelers zijn een inspiratie voor nieuwe generaties en als je een voorbeeld bent, moet je het moment aangrijpen om dingen te veranderen en het verschil te maken”
Natuurlijk ben je het nu verschuldigd door de resultaten, maar hoe fijn zou het zijn om dit erfgoed door te kunnen geven?
Het is duidelijk dat je begint met voetballen omdat je deze sport leuk vindt en er echt van geniet. Dan denk je niet van: ‘Ik wil dit en dit veranderen’. Maar nu, in deze situatie, weten we allemaal dat we een inspiratie zijn voor het land, en zelfs daarbuiten. Als je een inspiratie bent, als je een voorbeeld vormt, als meisjes het, ik noem maar een naam, Leah Williamson t-shirt willen dragen, dan kun je een verschil maken. Dus nu, wanneer je de kans hebt, grijp je die aan om te proberen dingen te veranderen en een verschil te maken. Voor mij, die ook de ervaring met Nederland heeft meegemaakt, is dit het beste wat is voortgekomen als resultaat van het winnen van het toernooi.
“Het was een genot om Johan te zien spelen, je kon zien dat hij van het spel hield en er altijd van genoot, dat is iets wat ik altijd bij me draag”
En tot slot, wat betekent Johan Cruijff voor jou, voor dat 13-jarige meisje, voor de huidige Britse vrouwencoach, voor de tweevoudig Europees kampioen? Wat heeft hij gedurende je hele leven en carrière voor je betekend en betekent het nog steeds?
Allereerst ben ik er erg trots dat hij een Nederlander is, een Nederlands icoon met zo’n krachtig gedachtegoed. Hem op tv zien voetballen was een genot, en je kon zien dat hij van het spel hield en er altijd van genoot. Dat is iets wat ik altijd bij me zal dragen.
